In de blog MTO in de creatieve sector is uitgelegd wat een MTO is en wat het kan betekenen voor je organisatie. Hieronder een aantal tips om je resultaten in te zetten voor verbetering en groei van je organisatie.
Hier kun je lezen hoe wij als onderzoeksbureau kunnen helpen met een MTO binnen jouw organisatie
Van een bezoekersonderzoek kun je leren. Je kunt leren wat de bezoekers vinden van je tentoonstelling, voorstelling, activiteit of het hele museum. Het gaat niet alleen over het verbeteren van de bezoekerservaring, maar ook over het over brengen van de boodschap. Worden de bezoekers aan het denken gezet? Beleven de bezoekers de voorstelling zoals van tevoren is bedacht?
Je kunt bij een bezoekersonderzoek gebruik maken van de bezoekersprofielen die er reeds zijn en kijken hoe deze groepen verschillend reageren. Maar je kunt een bezoekersonderzoek ook gebruiken om bezoekersprofielen samen te stellen. Wie komen er in het museum en waarom komen ze? Willen ze vermaakt worden? Leren en verdiepen? Samen zijn met familie en vrienden? Of een combinatie hiervan?
De keuze van de onderzoeksmethode is afhankelijk van het doel van het onderzoek en de bijbehorende onderzoeksvragen, maar ook van de wensen en het beschikbare budget. De keuze van de onderzoeksmethode heeft dan weer invloed op de soort gegevens die je verzamelt en daarmee de conclusies die je kunt trekken en de aanbevelingen die we kunnen doen. Wanneer bezoekers massaal de zaal verlaten (bijvoorbeeld na een theatervoorstelling) is bijvoorbeeld een scheurkaartje een prima methode om snel beperkt informatie te krijgen. Wil je wat dieper in gaan op de materie dan kun je kiezen voor korte interviews. Je kunt er ook voor kiezen je bezoekers juist te observeren om te zien hoe zij zich gedragen in je tentoonstelling. Wil je ze juist meer vragen en veel data verzamelen dan is een vragenlijst een goede methode. Hiermee kun je informatie krijgen over diverse onderwerpen.
De resultaten die uit een bezoekersonderzoek komen kunnen gebruikt worden om de organisatie te verbeteren. Door de punten die uit het onderzoek komen kun je beslissingen nemen op basis van feiten in plaats van onderbuikgevoelens. De resultaten kun je ook gebruiken om profielen samen te stellen. Hiermee zie je wat voor soort bezoekers er komen en op welke manier je ze kunt bedienen.
Resultaten kunnen ook gebruikt worden ter verantwoording naar bestuur, fondsen, subsidiënten. Met de feedback van de bezoekers kun je laten zien wat de bezoeker vond van de tentoonstelling, voorstelling of activiteit.
Wij helpen je graag met een bezoekersonderzoek binnen je organisatie.
Een medewerkerstevredenheidsonderzoek (MTO) wordt veelvuldig toegepast in het bedrijfsleven, maar minder in de creatieve sector. Terwijl dit juist een goed instrument is om je bedrijf te laten groeien.
Je organisatie is afhankelijk van de mensen die er werken. En met deze mensen kun je meer bereiken als ze blij zijn met hun werk, hun creativiteit in goede banen kunnen leiden en ze betrokken zijn bij jouw organisatie. Bij een organisatie met meer medewerkers is het belangrijk om regelmatig te meten hoe het zit met de tevredenheid van je medewerkers. Op het gebied van creativiteit, hun werkzaamheden, werkomstandigheden, de communicatie, de cultuur, de beloning, flexwerken en het management.
Met een MTO meet je wat er leeft onder de medewerkers. Op deze manier kunnen ze input geven aan het bedrijf: wat gaat er goed en wat kan beter? Maar ze geven ook aan wat belangrijk is en wat minder belangrijk is. Op die manier ga je gericht aan de slag gaan om processen, communicatie, werkomstandigheden, betrokkenheid te verbeteren in je organisatie. Wanneer de resultaten bekend zijn, kunnen deze met de OR of alle medewerkers gedeeld worden. Ga samen kijken hoe de resultaten omgezet kunnen worden naar acties en verbeteringen.
Een MTO is belangrijk voor een organisatie. Je weet niet alleen wat er leeft onder de medewerkers, maar je leest uit de resultaten waaraan gewerkt moet worden. Het helpt de organisatie richting geven om te groeien en hoe het beter ingericht kan worden. De resultaten helpen mede de organisatie te stabiliseren en te verstevigen. Wanneer de interne processen goed zijn geregeld, kun je groeien.
In de creatieve sector zijn andere factoren die een MTO uniek maken. Een belangrijk element dat meegenomen kan worden in een MTO, is creativiteit. In de creatieve sector is dit vaak het bestaansrecht van de organisatie en een reden van medewerkers om zich te binden aan een organisatie. Door te meten in welke mate medewerkers hun creativiteit kwijt kunnen, hoe creatieve processen verlopen en of werkprocessen ruimte bieden aan creativiteit, kun je medewerkers beter aan je organisatie binden en werkprocessen beter afstemmen. Beslissingen in de creatieve sector worden op een andere manier genomen dan in het bedrijfsleven. Andere argumenten worden gebruikt om veranderingen door te voeren. Dit komt niet altijd het proces, het product, de planning of de kwaliteit te goede. Door hier meer grip op te krijgen, kun je hier een betere balans in krijgen.
Wij kunnen je als onderzoeksbureau helpen met een MTO binnen jouw organisatie. Lees hier hoe: Medewerkersonderzoek
Wil je de potentie van je project of organisatie vergroten? Maak dan een SWOT analyse waarbij je een overzicht maakt van de kansen, bedreigingen, sterktes en zwaktes van jouw project of organisatie. Aan de hand van deze punten kun je je project of organisatie versterken.
Een SWOT analyse (ook wel sterkte-zwakteanalyse genoemd) is van oorsprong een bedrijfskundig instrument dat je gebruikt om intern de sterktes en zwaktes en extern de kansen en bedreigingen van een organisatie of project in kaart te brengen. Binnen de bedrijfskunde wordt een SWOT analyse vaak gemaakt als onderdeel van een ondernemersplan of om de markpositie van een bedrijf te bepalen. Op basis van de uitkomsten van de analyse kun je als bedrijf vervolgens een passende strategie bepalen.
Je kunt het instrument daarnaast ook gebruiken om kritisch naar je project te kijken door de huidige stand van zaken binnen een project inzichtelijk te maken. Ga je op dezelfde koers verder of is het beter om eerst wijzigingen door te voeren?
Bij het opstellen van een sterkte-zwakteanalyse, doorloop je een aantal stappen waardoor je inzicht krijgt in de potentie van een project of organisatie. Deze stappen zijn:
Breng zowel de sterke als zwakke punten van je organisatie of project in kaart. Hierbij kijk je naar de interne elementen. Vragen die je bijvoorbeeld kan stellen zijn:
Maak een overzicht van de ontwikkelingen, gebeurtenissen en invloeden waar je project of organisatie mee te maken kan krijgen. Dit zijn de externe elementen. Vragen die je hierbij kunnen helpen zijn:
Als je zowel de externe als interne elementen in kaart hebt gebracht, ga je ze tegenover elkaar zetten in een confrontatiematrix (zie onderstaande afbeelding). De sterktes en zwaktes zet je in de bovenste rij en de kansen en bedreigingen in de onderste rij. Wanneer je dit gedaan hebt maak je een overzicht van de meest belangrijke kwesties.
Ten slotte ga je de belangrijke kwesties omzetten in een strategie voor je project of organisatie. Zorg ervoor dat je gestelde doelen realistisch en haalbaar zijn zodat je er gelijk mee aan de slag kan.
Wil je meer weten over het evalueren van je project? Lees dan ook de blog: evalueren om je project te verbeteren.
Creativiteit, ofwel creatief denken en handelen, is één van de 21st-century skills waaraan je tegenwoordig niet meer kunt ontkomen. Leerlingen in het onderwijs worden er al voor klaargestoomd, maar de vaardigheid is ook van groot belang in organisaties. Iedereen is op een andere manier creatief: uitvoerend, bedenkend, oplossend, et cetera.
Sinds 2015 doe ik onderzoek naar creativiteit. Ik startte met een onderzoek voor de Stichting Cultuur Eindhoven, waarbij we de creativiteit van leerlingen van groep 8 in beeld hebben gebracht en gevolgd. De scholen boden verschillende programma’s aan met extra aandacht voor cultuureducatie of techniekeducatie. Ik ben gaan kijken of je creativiteit kunt meten en wat je met zo’n instrument kan doen.
TNO[1] heeft in 2015 in opdracht van het ministerie OCW een instrument ontwikkeld waarmee gemeten kan worden hoe creatief iemand is aan de hand van zeven indicatoren en daarnaast in hoeverre de ontwikkeling van creativiteit gestimuleerd wordt (drie indicatoren).
✔ Nieuwsgierig
✔ Volhardend
✔ Vindingrijk
✔ Interacterend met anderen
✔ Output gericht
✔ Trots op werk
✔ Anders durven zijn
✔ Richting
✔ Ruimte
✔ Ruggenspraak
Maar wat kun je nu met deze indicatoren? Deze indicatoren zijn inmiddels vertaald in een gevalideerde vragenlijst. Met deze vragenlijst kun je leerlingen dus scoren op deze tien indicatoren. En dat biedt allerlei opties.
Allereerst kun je de creativiteit van de leerlingen (of andere personen) in beeld brengen, bijvoorbeeld met een spinnenwebgrafiek. Hiermee zie je waarin iemand goed is en waarin minder goed. Aan de hand hiervan kun je de opdrachten en begeleiding die je geeft aanpassen. Het onderzoek van TNO heeft negen prototypische profielen onderscheiden:
Ten tweede kun je door de vragenlijst vaker af te nemen, de ontwikkeling op het gebied van creativiteit in beeld brengen. Bijvoorbeeld door (half)jaarlijks de vragenlijst af te nemen en de score van de zeven indicatoren in een spinnenweb naast elkaar in beeld te brengen.
Door de scores op de drie indicatoren voor het ontwikkelen van creatief vermogen in beeld te brengen, zie je wat de leerlingen aangeboden krijgen. Geeft de begeleider of leerkracht richting, ruimte en ruggenspraak? In welke mate wordt dit gedaan? Dit geeft de begeleider of leerkracht inzicht in wat hij/zij doet en daarmee de mogelijkheid dit te verbeteren.
Als je de creatieve ontwikkeling van leerlingen die aan een bepaald project meedoen in beeld brengt, zie je op welke indicator(en) dat project impact heeft. Hiervoor wordt de vragenlijst voor aanvang en na afloop van het project afgenomen. Je kunt op individueel niveau zien of en in welke mate de zeven indicatoren van creativiteit zijn toegenomen. Als je werkt met alle tien de indicatoren zie je ook of je alle faciliteiten aanbiedt die nodig zijn om creativiteit te ontwikkelen.
Het is natuurlijk ook mogelijk om leerlingen en begeleiders te observeren op deze indicatoren. Het rapport van TNO biedt geen observatielijst, maar wel voldoende aanknopingspunten om deze te maken.. Dit kun je ook doen om leerlingen en begeleiders individueel te observeren en scoren. Deze observaties kun je op dezelfde manieren inzetten als de vragenlijst: om maatwerk te bieden, de ontwikkeling in beeld te brengen, feedback te geven aan begeleiders en leerkrachten en de impact van projecten in beeld te brengen.
De negen creativiteitsprofielen zijn ook bruikbaar voor organisaties om te achterhalen welk creatief vermogen je in huis hebt. Aan welke competenties moet nog gewerkt worden om de organisatie klaar te stomen voor de toekomst?
Creativiteit is natuurlijk van belang voor creatieve beroepen, zoals architecten, ontwerpers en kunstenaars. Maar creativiteit is ook nodig in andere sectoren voor het ontwikkelen van nieuwe ideeën, innovatie, het bedenken van originele oplossingen en het ontwikkelen van nieuwe producten, processen of businessmodellen. Om in te blijven spelen op een continu veranderende wereld heb je creativiteit hard nodig. Het aanpassen aan de gevolgen van het COVID-19-virus is een voorbeeld hiervan.
Creatief denken en handelen zorgt ervoor dat je nieuwe en/of ongebruikelijke maar toepasbare ideeën voor bestaande vraagstukken vindt. Dit kan op allerlei vlakken, bijvoorbeeld via creatieve technieken, denken buiten de lijntjes, risico’s durven nemen, onderzoeken en leren van fouten. Wil je aan competenties werken, dan moet je eerst weten welke profielen je in je organisatie hebt. Vervolgens kun je bouwen aan je organisatie en creativiteit stimuleren.
Het ‘meten’ van creativiteit is ook interessant voor organisaties. Je kunt zo kijken in welk prototypisch profiel iemand valt en je krijgt tips waar diegene mee aan de slag kan om zijn creativiteit te vergroten. Door de creativiteit van alle medewerkers in een team, afdeling of organisatie in beeld te brengen, kun je zien of medewerkers elkaar aanvullen, welke aspecten van creativiteit ondervertegenwoordigd zijn, hoe je de beste teams samenstelt en waaraan je als team, afdeling of organisatie kunt werken om klaar te zijn voor de toekomst.
Wanneer je iemand een test laat maken, zal je ook zien dat deze op sommige punten beter scoort dan andere. Waar het ene aspect in ‘de aard van het beestje’ zit, kan het andere getraind worden. Je kunt bijvoorbeeld oefenen om feedback te geven en te ontvangen.
Tegenwoordig worden steeds vaker testen gedaan om te kijken wat voor type mensen in een team zitten. Zelfs bij ons op kantoor hebben we de creativiteitstest gedaan. Met een medewerkerstevredenheidsonderzoek (MTO) kun je ook meten hoe creatief je personeel is. MTO’s zijn er in verschillende soorten en maten. Voor organisaties is het interessant om in een MTO een gedeelte over creativiteit terug te laten komen.
Iedereen is op zijn eigen manier creatief. Als je weet waar iemand sterk in is, kun je dit beter inzetten en stimuleren. Hiervoor moet je zijn creativiteit in beeld brengen. Met deze gegevens kunnen wij medewerkers indelen in bepaalde prototypische profielen en aan de hand daarvan tips en tricks op maat geven per medewerker.
Wanneer je een team gaat samenstellen, wil je een mix van een aantal profielen. Je wilt personen die met andere ideeën komen en medewerkers die openstaan voor andere ideeën. Maar ook personen die nog vaardiger willen worden. Door een mix van profielen in je team daag je de teamleden uit zich verder te ontwikkelen.
Aan de hand van resultaten op het gebied van de creatieve omgeving kunnen we tips geven hoe deze optimaler in te richten, zodat de medewerkers kunnen groeien in hun creativiteit. Daarnaast kunnen teams op basis van de verschillende creativiteitstypen beter samengesteld worden, waardoor medewerkers elkaar aanvullen en versterken.
Ben je nieuwsgierig geworden hoe creatief je medewerkers zijn, neem hier contact op met ons en dan kijken we wat we voor je kunnen betekenen. Een MTO is belangrijk omdat je organisatie afhankelijk is van de mensen die er werken. Wanneer zij blij zijn, hun creativiteit kwijt kunnen en zich betrokken voelen bij je organisatie, kun je jouw doelen veel beter behalen.
De betrouwbaarheid van een onderzoek vertelt in hoeverre de bevindingen te vertalen zijn naar een groter geheel. Dus of de uitkomsten representatief zijn voor de gehele groep en niet alleen de bevraagden. Bij kwantitatief onderzoek gaat dat over aantallen: het betrouwbaarheidspercentage en de juiste steekproef van de onderzoekspopulatie. Lees hiervoor mijn blog Wat betekent betrouwbaarheid?
Bij kwalitatief onderzoek gaat betrouwbaarheid over het spreken van de juiste personen. Bij (groeps)interviews spreek je vaak met belangrijke spelers in het veld, deelnemers, samenwerkingspartners of andere belanghebbenden. Zorg dat je verschillende mensen spreekt met verschillende standpunten. Je moet je vraagstuk van verschillende kanten kunnen bekijken. Kies je gesprekspartners dus bewust.
Bij literatuurstudie is het belangrijk dat je in de volledige breedte kijkt naar de literatuur. Kijk naar verschillende standpunten en theorieën. Niet alleen theorieën die jouw standpunt onderbouwen, maar kijk ook naar criticasters.
Daarnaast is het vastleggen van je gegevens heel belangrijk. Maak verslagen van je gesprekken, zodat anderen terug kunnen lezen wat gezegd is. Houd bij een literatuurstudie je literatuurlijst goed bij.
Subsidiegevers (zoals de gemeente en fondsen) willen graag weten wat er met het geld gebeurd wat zij aan subsidienemers (zoals culturele organisaties) verstrekken. Wat heeft de subsidienemer bereikt, wat is de kwaliteit en wat hebben ze bijgedragen aan het gezamenlijk doel? Om dit in kaart te brengen moet een onderzoek uitgevoerd worden. Zo’n onderzoek (monitor of evaluatie) is zowel leerzaam voor de subsidiegever als de subsidienemer. Beide partijen leren over hun doelbereik en hoe ze dit kunnen vergroten.
De evaluatie of monitor kan door beide partijen gedaan worden of opdracht toe gegeven worden. Wat is een slimme keuze?
• Objectief: De subsidiegever kijkt vaak met een objectievere blik naar projecten dan de instelling zelf.
• Expertise: Subsidiegevers hebben meer middelen om expertise in te huren of hebben zelf experts in dienst.
• Medewerking: Organisaties voelen zich soms gecontroleerd bij zo’n monitor en kunnen daarom minder bereid zijn mee te werken.
• Vergelijking: Het is mogelijk om naar meer projecten en subsidienemers te kijken en zo een vergelijking te maken. Dit kan heel leerzaam zijn: wat werkt en waarom bij de ene wel en bij de andere niet?
• Inzicht in eigen project: De subsidienemer is degene die de projecten heeft ontwikkeld en is dus ook degene met de meeste inzicht in die projecten.
• Oppassen voor subjectiviteit: Omdat subsidienemers zo dicht bij hun eigen projecten staan, is het belangrijk dat het onderzoek niet te subjectief wordt.
• Zelf uitvoeren: Omdat subsidienemers het onderzoek vaak zelf doen, kan het zijn dat het minder professioneel wordt uitgevoerd dan als een derde partij het doet.
• Vergelijking: Ook hier is het mogelijk om naar andere projecten en subsidienemers te kijken en een vergelijking te maken. Zo kunnen subsidienemers van elkaar leren en erachter komen wat wel en niet werkt.
Als opdrachtgever bepaal jij wat je wilt laten onderzoeken. Dat betekent dat jij de touwtjes in handen hebt. Jij kunt invloed kan uitoefenen op het onderzoek (en de onderzoeker) op bepaalde momenten in het proces. Maar welk moment is nu de juiste om dat te doen?
In het eerste gesprek tussen de opdrachtgever en onderzoeker wordt besproken wat er precies onderzocht gaat worden. Geef goed aan wat jij voor ogen hebt en wat je verwacht van het onderzoek en de onderzoeker. Je kunt hier ook kort aangeven hoe de rapportage eruit moeten komen te zien, maar details zijn later pas van belang.
Nadat het duidelijk is wat er onderzocht gaat worden, zet de onderzoeker een meetinstrument op. Op dit moment kun je nog vragen stellen over de inhoud van het onderzoek en aanpassingen maken aan het meetinstrument. Ben je toch niet helemaal tevreden over de richting waar het onderzoek opgaat? Geef dat dan nu aan.
Zodra de dataverzameling is begonnen, kan er niks meer worden veranderd aan de richting van het onderzoek of het meetinstrument. Houd in deze periode wel vinger aan de pols of er voldoende respons is, hoe het gaat en of het nodig is extra inspanningen te doen.
Geef aan, vóórdat de onderzoeker aan de analyse en het rapport begint, welke informatie en gegevens erin moeten komen, maar ook wat het doel is van je rapport (naslagmateriaal, mensen overtuigen, verantwoording). Dan kan de onderzoeker het rapport en de vormgeving ervan daarop aan laten sluiten. Bespreek ook welke vorm het rapport moet krijgen. Het hoeft namelijk geen klassiek rapport te zijn, het kan ook een artikel, presentatie of factsheet zijn. Lees voor verschillende mogelijkheden ook mijn blog: 8 vormen om je onderzoeksresultaten te verspreiden.
Hoe mooi en uitgedacht een plan ook is, de realiteit verloopt vaak anders. Je verwacht vlekkeloos van start naar het eindresultaat te gaan. Maar tussen die twee momenten zitten een hoop obstakels die je moet overwinnen. Maar dat betekent niet dat je niet over die obstakels heen kunt komen of dat je je plan niet kunt aanpassen. Hieronder geef ik vijf tips:
1. Probeer vooruit te kijken
Kijk kritisch naar je plan en bedenk waar het fout kan gaan. Probeer vooruit te bedenken waar mogelijk beren op de weg komen. Ben je bijvoorbeeld afhankelijk van iemand, zorg er dan voor dat je tijdig begint met het zorgen voor medewerking. Heb je een samenwerkingspartner met andere belangen, zorg dan voor goed overleg en afstemming.
2. Focus op je onderzoeksdoel en onderzoeksvraag
Antwoord op je vragen is wat telt. Als iets tegen zit, kun je kijken of er andere manieren zijn om antwoord op je vraag te krijgen. Kun je bijvoorbeeld ook deelnemers observeren als je onvoldoende respons krijgt op een vragenlijst. Of zijn ze wel bereid mee te werken aan een telefonisch interview. Het is belangrijk de juiste informatie te verzamelen en dat deze valide is. Welke methode je gebruikt is minder belangrijk.
3. Bedenk een plan B
Stel dat je vierhonderd respondenten nodig hebt voor je vragenlijst. Maar mensen zijn niet zo bereidwillig als je had gehoopt. Wat ga je dan doen? Houd een plan B achter de hand, zodat je onderzoek niet vastloopt op dit punt. Hoe kun je mensen verleiden om mee te doen aan je onderzoek? En waar kun je je respondenten nog meer bereiken?
4. Praat met anderen
Op sommige momenten kun je het niet alleen, maar heb je hulp van anderen nodig. Vooral als je het even niet meer ziet zitten, kan praten met anderen al helpen om je ‘back on track’ te krijgen. En soms kunnen anderen jou helpen om je nieuwe ideeën te geven of een plan B te bedenken. Ook kan het helpen om je onderzoek uit te leggen aan iemand die totaal geen verstand van het onderwerp heeft. Al pratend kun je op nieuwe ideeën of inzichten komen.
5. Het is niet erg om fouten te maken
Bijna geen enkel plan verloopt vlekkeloos. Het gaat met vallen en opstaan. Soms ben je een aantal dagen kwijt met een idee dat uiteindelijk toch niet blijkt te werken. Onderzoek doen kost tijd. Houd daar rekening mee en bedenk dat het niet erg is om fouten te maken.
Bij het opzetten van een onderzoeksopzet komen er allerlei vragen naar boven. Veel is interessant, maar wat gaat je écht verder helpen? Probeer dit onderscheid steeds te maken tijdens alle fases van je onderzoek: bij het opstellen van je plan, het ontwerpen van je instrument, het verzamelen van je data, maar ook bij de analyse en rapportage. Welke informatie heb je nodig om je doel te bereiken en wat is ‘slechts’ interessant.
Niet verdwalen
Een onderzoek moet informatie opleveren. Maar teveel informatie is ook niet fijn. Je verdwaalt in je data en je kunt je onderzoeksvragen niet meer helder beantwoorden. Als je bijvoorbeeld een vragenlijst maakt, is het heel makkelijk om ‘die ene vraag’ er nog even in te stoppen, omdat het zo leuk is om te weten. Maar zullen de antwoorden ook echt nuttig zijn voor je onderzoek? Vraag jezelf daarom af welke informatie je écht nodig hebt om je onderzoeksvraag te beantwoorden.
Maak daarnaast een overzicht van de informatie die je al bezit. Zo voorkom je dubbel werk.
Helder doel opstellen
Zorg er voor dat je een helder doel voor ogen hebt. Welke informatie moet je onderzoek opleveren? Stel dat je wilt weten hoe je bezoekers jouw tentoonstelling ervaren. Dan is dat waar je onderzoek naar gaat doen. Houdt bij het opstellen van de vragenlijst steeds je doel erbij, zodat je alleen onderzoekt wat je ook echt wilt onderzoeken.
Keuzes maken
Maak keuzes in wat je wilt weten. Hoe doe je dat? Blijf deze vragen stellen om die keuzes goed te kunnen maken:
